* ** <<<ေနာက္ဆံုးရသတင္း>>>ဂီရိဒုကၡသည္မ်ား ထပ္မံတိုးပြါး၊ အကူအညီမ်ား အႀကီးအက်ယ္လိုအပ္ ေက်ာက္ျဖဴ ေအာက္တိုဘာ ၂၆၊ ၂၀၁၀ (၇း ၂၃ မိနစ္အခ်ိန္မွေမးျမန္းခ်က္) CLICK HERE----ရခိုင္ျပည္ ဂီရိမုန္တိိ္ိုင္းေလေဘးဒုကၡသည္မ်ားကူညီေထာက္ပံ့ ေရးေကာ္မတီ ( ထိုင္းနိုင္ငံ) ႏွင့္ အင္တာဗ်ဴး (CLICK HERE) ***
ဂီရိမုန္တိုင္း ဓာတ္ပံုမ်ားစုစည္းမႈ
* ** မုန္းတိုင္းႏွင့္ပတ္သက္သမွ် သတင္းအခ်က္အလက္၊ ဓာတ္ပံုေတြကို ရသမွ်စုစည္းတင္ျပသြားပါမယ့္။ ေလေဘးသင့္ ရခိုင္ျပည္သူတို႔အား သနားစာနာ ကူညီခ်င္သည္ျဖစ္ေစ၊ သတင္းဓာတ္ပံုႏွင့္တို႔ကို ပို႔ေပးခ်င္သည္ျဖစ္ေစ ဒီေနရာမွာ ေဖာ္ျပထားေသာ ျပန္ၾကားေရဌာနမွတာဝန္ခံေတြကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းပို႔ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ***
----------
၂၀၁၀-ခု ေအာက္တိုဘာ ၂၂ ရက္ေန႔က ဂီရိမုန္တိုင္း တိုက္ခတ္ခံလိုက္ရသည့္ ရခိုင္ ေဒသမ်ားတြင္ ယခုႏွစ္စပါး အထြက္ႏႈန္း အလြန္တရာ က်ဆင္းသြားေၾကာင္း ျပင္၀န္းေက်းရြာသားတဦးက ေျပာသည္။
ဂီရိမုန္းတိုင္းေၾကာင့္ လယ္ေျမမ်ားအထဲ ပယ္လယ္ေရမ်ား ၀င္ေရာက္ျပီး ဆားငံရည္ဓါတ္မ်ား က်န္ရွိ ေနခဲ့သျဖင့္ စပါးစိုက္ပ်ိဳး၍ မျဖစ္ႏိုင္ရာမွ ယခုလို စပါး အထြက္ႏုန္းက်ဆင္းသြားရျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
" လယ္ေတြမွာ ဆားငံဓါတ္က ရွိေနေတာ့ မိုးတြင္း စပါး ျပန္စုိက္ေပမယ့္ အငံဓါတ္ေၾကာင့္ စပါး မျဖစ္ထြန္ဘူး။ အငံဓါတ္ေတြ ကုန္သြားမွ စပါး ျဖစ္မယ္။ လယ္ေတြ ပံုမွန္ ေရာက္ဖို႕ ေနာက္ထပ္ တစ္မိုး ႏွစ္မိုးေတာ့ လိုပါအံုးမယ္" ဟု ေျပာသည္။
တျခား က်ီးေခါင္းေတာင္က လယ္သမားၾကီး တစ္ဦးကလည္း "လယ္ျပင္ေတြမွာ ဆားငံရည္၀င္ျပီဆိုေတာ့ စပါးစိုက္လို႔ မျဖစ္ဘူး။ ႏွစ္အနည္းငယ္ၾကာမွ ဆားငံရည္တျဖည္း ျဖည္းေလ်ာ့က်လာမယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က်မွ စပါးအသီးအႏွံေတြ ပံုမွန္အတိုင္းျဖစ္လာမယ္။ ပံုမွန္အတိုင္းစပါးသီး လာပါမယ္" ဟုေျပာသည္။
၎ျပင္ ပယ္လယ္ ဒီေရ ၀င္ေရာက္မူကို ကာကြယ္ထားေသာ တာတမံ အမ်ားအျပားမွာလည္း မုန္တိုင္း အတြင္းက က်ိဳးပ်က္သြားျပီး အမ်ားစုကို ယခု အခ်ိန္ထိ မတည္ေဆာက္ႏိုင္သျဖင့္ လယ္ေျမအမ်ားအျပားမွာ ဆားငံေရ ၀င္ေရာက္ကာ ပ်က္စီးေနေၾကာင္း သိရသည္။
မုန္တိုင္းသင့္ ေဒသ နဂို အေျခအေနကို ေရာက္ဖို႕ အစုိးရရဲ႕ တာ၀န္ယူမူ ညံ့ဖ်င္းသျဖင့္ အခ်ိန္အေတာ္ၾကာ ယူရအံုးမည္ ျဖစ္္ေၾကာင္း ေလေဘးဒုကၡသည္ မ်ားကို အကူအညီေဆာင္ရြက္ေပးေနသူ တစ္ဦးကလည္း ေျပာသည္။
၎ျပင္သူက “ျမန္မာ့အလင္း၊ ေၾကးမံု စတဲ့ သတင္းစာမွာက်ေတာ့ စစ္ေတြ၊ ေက်ာက္ေတာ္တို႔က သူတို႔နည္း စနစ္က်က်နဲ႔ စိုက္ပ်ိဳးတဲ့လယ္ ေတြမွာ တဧကကို တင္း၁၀၀ ေက်ာ္သီးတယ္ဆိုျပီး ေရးတာကိုဖတ္ရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တကယ့္ ေလေဘး ဂီရီသင့္ ေဒသေတြမွာ စပါးအထြက္ႏႈန္းေလ်ာ့က်ျပီး လယ္သမားေတြ ဒုကၡေရာက္ေနတာ က်ေတာ့ေဖၚမျပဘူး။ ဒါကို ၾကည့္ကတည္းက အစိုးရဟာ ျပည္သူေတြရဲ႕ ပကတိ လက္ေတြ႕ဘ၀ အမွန္ေတြကို ဖံုးကြယ္ထားခ်င္ေနတယ္” ဟု ေျပာသည္။
ဂီရိမုန္တိုင္းသင့္ ေဒသတြင္ ကူညီေပးေနေသာ အန္ဂ်ီအိုမ်ားလည္း ထြက္ခြာသြားျပီ ျဖစ္သျဖင့္ ဂီရိေဒသမွ ျပည္သူမ်ားမွာ စား၀တ္ေနေရး အခက္အခဲမ်ားျဖင့္ အၾကီးအက်ယ္ ၾကံဳေတြ႕ေနရေၾကာင္း သိရသည္။
------------
နိရဥၥရာ
ဂီရိ ႏွစ္ပတ္လည္ေန႕ က်င္းပရသည့္ ရည္ရြယ္ခ်က္ကို ဦးဇင္း တစ္ပါးက ယခုလို မိန္္းၾကားသည္။
" ဦးဇင္းတို႕က လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၂၂ ရက္ေန႕မွာ ရခိုင္ကို ဂီရိမုန္တိုင္း ျဖတ္သန္း တိုက္ခတ္ခဲ့တဲ့ အတြက္ ေျမပံုျမိဳ႕နယ္က ျပင္၀န္းေက်းရြာ အပါအ၀င္ တျခားေနရာ ေဒသေတြမွာ လူေပါင္း ၈၀ ေက်ာ္ ေသဆံုးခဲ့ရပါတယ္။ သူတို႕အတြက္ ရည္စူးျပီး ခုလို ေအာက္ေမ့ ဆုေတာင္းပြဲ ျပဳလုပ္ရတာ ျဖစ္ပါတယ္" ဟု ေျပာသည္။
ေက်ာက္ျဖဴတြင္ ျပဳလုပ္ေသာ အခမ္းအနားသုိ႕ လူေပါင္း ၁၂၀ ေက်ာ္ တက္ေရာက္ခဲ့သည္။
အခမ္းအနားကို နံနက္ ၁၀ နာရီကေန ေန႕လည္ ၁ နာရီ ထိ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ရဟန္းေတာ္ ေတြကိုလည္း ဆြမ္းကပ္လွဴဒါန္းျပီး ေသဆံုးသြားသူေတြ အတြက္ အမွ်အတန္းေတြ ေပးေ၀ခဲ့ၾကပါတယ္။
အခမ္းအနားသို႕ သီလရွင္မ်ား၊ အဖိုးအေဘာင္မ်ား၊ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားမ်ားႏူင့္ စိတ္ပါ၀င္စားသူမ်ားတက္ေရာက္ခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရသည္။
အလားတူ ဂီရိ ႏွစ္ပတ္လည္ေန႕ အခမ္းအနားကို ေတာင္ကုတ္ျမိဳ႕တြင္လည္း က်င္းပ ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိသည္။
--------------------
နိရဥၥရာ
ရခိုင္ေက်ာင္းသားရဟန္းေတာ္မ်ားအဖြဲ႔(ထိုင္း)မွ ဦးစီး၍၊ ဂီရိမုန္တိုင္းဒဏ္သင့္ ေဒသမ်ားသို႔၊ ဆန္ ဓနိ အမိုအကာႏွင့္၊ အျခားေသာ လိုအပ္သည့္အကူအညီမ်ားကို ရဟန္းေတာ္မ်ားကိုယ္တုိင္ သြားေရာက္ ျဖည့္ဆည္းေပးလွ်က္ရွိရာ။
ယခုအခါ= ျပည္ပေရာက္ေစတနာရွင္မ်ား၏ ပါဝင္လွဴဒါန္းမွုအစုစုတုိ႔ျဖင့္၊ ေဒသခံဆရာေတာ္မ်ား၏ အကူအညီကိုရယူကာ၊ မုန္တိုင္းဒဏ္ေၾကာင့္ ပ်က္စီးသြားေသာ၊ တာတမံမ်ားကုိ ျပန္လည္ျပဳျပင္ေပးလ်ွက္ရွိပါသည္။
၄င္းတာတမံမ်ားမွာ လာမည့္ မုိးစပါးစုိက္ရာသီအမီ ျပန္လည္ျပဳျပင္ႏိုင္ရန္ အေရးတၾကီး လိုအပ္လ်ွက္ရွိပါသည္၊ ရခုိင္ျပည္ရွိ လယ္သမားမ်ားမွာ စပါးစုိက္ပ်ိဳးႏိုင္ရန္အတြက္ မိမိတုိ႔၏ လယ္ကြင္းမ်ားအတြင္းသို႔ ပင္လယ္ဆားငံရည္မ်ား မဝင္ႏိုင္ရန္ ေဒသအေခၚ(ကာရီ) ဟုေခၚေသာ၊ တာတမံမ်ားကုိဆယ္ကာ၊ စပါးစုိက္ပ်ဳိးရေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
ယခုအခါ ၄င္းကာရီမ်ားမွာ မုန္တိုင္းဒဏ္ေၾကာင့္ က်ိဳးပ်က္သြားျပီး၊ လယ္ကြင္းမ်ားမွာလည္း ပင္လယ္ဆာငံရည္ဝင္ေရာက္မွဴေၾကာင့္ စပါးမ်ားစိုက္ပ်ဳိရန္ မ်ားစြာ အခက္အခဲရွိေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
ထိုအခက္အခဲမ်ားကုိ တတ္ႏိုင္သည့္ဖက္မွ ကူညီေျဖရွင္းေပးႏိုင္ရန္အတြက္၊ ဤဂီရိေလေဘးဒုကၡသည္မ်ား ကူညီေရးေကာ္မတီ (ထိုင္း)မွ၊ ျပည္ပေရာက္ ေစတနာရွင္မ်ား၏ အလွဴေငြမ်ားျဖင့္၊ ေကာ္မတီဝင္ရဟန္းေတာ္မ်ားႏွင့္ ေဒသခံဆရာေတာ္မ်ားဦးစီးကာ၊ က်ပ္ေငြ (သိန္း- ၂၀၀) သိန္းႏွစ္ရာႏွင့္ ညီမ်ွေသာ အကူအညီမ်ားကို ေအာက္ေဖာ္ျပပါ ေနရာမ်ားတြင္ က်ိဳးပ်က္သြားေသာ ကာရီမ်ားအား ျပန္လည္ တည္ေဆာက္ေပးလ်ွက္ရွိပါသည္။
ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႔နယ္၊ ကုကၠိဳေက်းရြာအနီးတဝုိက္မွ၊ လင္လုပ္ေတာကာရီ၊ ဂဏန္းေခ်ာင္းကာရီ၊ ရြာေခ်ာင္းဝကာရီ၊ ယာၾကီးကြင္းကာရီ၊ တုံးၾကီးေခ်ာင္းကာရီ၊ ျပဴးေတာကြင္းကာရီ၊ အလယ္တံႏွာကာရီ၊ ျပာေတာေခ်ကာရီ။ ဝေဘာ္ၾကီးေက်းရြာမွ လွဘုံေမကာရီ(၂)၊ လွဘုံေမကာရီ(၃) ႏွင့္။ ေရတြင္းတူးေက်းရြာမွ ေက်ာက္တန္းကာရီ အပါအဝင္ စုစုေပါင္း ကာရီ ၁၁ လုံးကို ျပန္လည္ျပဳျပင္ တည္ေဆာက္ေပးလ်ွက္ရွိပါသည္။
အျခားေသာေနရာမ်ားတြင္လည္း ဆက္လက္ကူညီတည္ေဆာက္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္၊ ေစတနာရွင္မ်ားအားလည္း ပါဝင္ကူညီလွဴဒါန္းႏုိင္ၾကပါရန္ ႏိုင္ေဆာ္တိုက္တြန္းအပ္ပါသည္။
ေမာင္ေအး
-------------
ရခိုင္ျပည္နယ္ ကမ္းရိုးတန္းတေလွ်ာက္ကို ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ေအာက္တိုဘာလအတြင္းက ၀င္ ေရာက္တိုက္ခိုက္ ခဲ့သည့္ ဂီရိမုန္တိုင္းေၾကာင္း ပ်က္စီးသြားသည့္ အိုးအိမ္မ်ားကို ယခုတိုင္ ျပန္လည္ မေဆာက္လုပ္ႏိုင္သည့္ အတြက္ မုန္တိုင္းဒုကၡသည္အမ်ားစုမွာ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့မ်ား ျဖစ္ေနၾကေၾကာင္း သိရသည္။
မုန္းတိုင္းဒုကၡသည္မ်ားမွာ ယေန႕တိုင္ အကူအညီမ်ားကို ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကျပီး အကူညီရရွိႏိုင္မည့္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကို လိုက္ရွာေဖြေနၾကေၾကာင္းလည္း သူကဆက္ေျပာသည္။
“အခုထိ သူတို႕ကို အကူညီေပးမဲ့ လူေတြကို ေမွ်ာ္ေနၾကတယ္။ အကူညီေတြရရင္ မွ်ေ၀ျပီးစား ေသာက္ၾကတယ္။ ေနာက္ျပီး ျမိဳ႕ေတြကိုတက္ျပီး ဘယ္အဖြဲ႕စည္းေတြက အကူညီရႏိုင္မွာ လည္းဆိုတာ ရွာၾကတယ္။ တခ်ိဳ႕အဖြဲ႕စည္းေတြဆီမွာ အကူညီရဖို႕ ေလွ်ာက္လႊာတင္တာ ေတြလည္းရွိတယ္။”
သိန္းႏွင့္ခ်ီသည့္ မုန္တိုင္းဒုကၡသည္မ်ားမွာ အိုးမဲ့ျဖစ္ေနၾကသည့္အျပင္ အမ်ားစုမွာ အေၾကြး တင္ေနၾကသည့္အတြက္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးအတြက္ မ်ားစြာအခ်ိန္ယူရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ကူညီေရးလုုပ္ေနသူမ်ားက ေျပာသည္။
ယခုကဲ့သို႕ သံုးလေက်ာ္လြန္လာသည့္တိုင္ေအာင္ အိုးအိမ္မ်ား ျပန္လည္မတည္ေဆာက္ ႏိုင္ေသးသည့္အတြက္ လာမည့္မိုးရာသီတြင္ ပိုမိုဒုကၡေရာက္ႏိုင္ေၾကာင္း မုန္တိုင္းသင့္ ေဒသတြင္ ကေလးမ်ားအား စာသင္ေပးေနသည့့္ ရဟန္းေတာ္တပါးက ေျပာသည္။
ႏိုင္ငံတကာ ကူညီေရးအဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ ျပည္တြင္းျပည္ပအဖြဲ႕စည္းမ်ား ေစတနာရွင္မ်ားက အေရး ေပၚ အကူအညီးမ်ား ေပးအပ္ခဲ့ေသာ္လည္း ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးအတြက္ အကူညီမ်ားစြာ လိုအပ္ေနေသးေၾကာင္းသိရသည္။ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးအတြက္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ သန္း ၅၇ ေက်ာ္ လိုအပ္ေသာ္လည္း ယခုေကာက္ခံရရွိသည့္ အလွဴေငြမွာ အေမရိကန္ ေဒၚလာ၂၂ သန္းသာ ေကာက္ခံရ ရွိေသး ေၾကာင္း ကုလသမဂၢေၾကျငာ ခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပသည္။
ဂီရိမုန္တိုင္းဒဏ္ကို ေပါက္ေတာ၊ ေျမပံု၊ ေက်ာက္ျဖဴႏွင့္ မင္းျပားျမိဳ႕နယ္မ်ားမွာ အဓိကခံခဲ့ရျပီး ရာႏွင့္ခ်ီသည့္ လူမ်ားေသဆံုးခဲ့ကာ သိန္းႏွင့္ခ်ီျပီး အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ ျဖစ္ခဲ့ရသည္။ ျမန္မာ နအဖ စစ္အစိုးရကမူ ရခိုင္ေလေဘးကို ၀ါဒျဖန္႕ရံုေလာက္သာ စိတ္၀င္စားျပီး တကယ္ ထိေရာက္စြာ ကူညီေပးမူ မရွိသျဖင့္ ရခိုင္ေလေဘးသင့္ျပည္သူမ်ားမွာ ခိုကိုးရာမဲ့ အေျခအေနသုိ႕ က်ေရာက္ေနၾကရေၾကာင္း သတင္း ရရွိသည္။
နိရဥၨရာ
ရွင္သန္ႏိုးထအာရကၡ” ႏွင့္ “တြဲလက္ဂရုဏာ” ေျဖေဖ်ာ္ပြဲမွ ရရွိေသာရံပံုေငြမ်ားကို ဂီရိဒုကၡသည္မ်ားကို လွဴဒါန္းလုိက္ျပီ
1/20/2011
---------------
မင္းဆက္ခိုင္
---------------
ရန္ကုန္ျမိဳ႕တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ “ရွင္သန္ႏိုးထအာရကၡ” ႏွင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္ ျမိဳ႕တခ်ဳိ႕တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ “တြဲလက္ဂရုဏာ” စတင္ေတးဂီတ ေျဖေဖ်ာ္ပြဲမ်ားမွ ရရွိခဲ့ေသာ ရံပံုေငြမ်ားကို ေလေဘးသင့္ ျပည္သူမ်ားသို႕ ေပးပို႔ ကူညီ လွဴဒါန္း လုိက္ျပီျဖစ္ေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။
ရန္ကုန္ျမိဳ႕တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ “ရွင္သန္ႏုိးထအာရကၡ” စတင္ေျဖေဖ်ာ္ပြဲကို ဒီဇဘၤာလ ၃၀ ရက္ေန႕က က်င္းပခဲ့ျပီး မင္းသားၾကီး ဦးေအာင္လြင္၊ ရုပ္ရွင္မင္းသား ေနတိုး၊ ခန္႕စည္သူ ႏွင့္ ရခုိင္အဆိုေတာ္ ဒိုးလ္ရီ အပါအဝင္ တျခားအႏုပညာရွင္မ်ားစြာ ပါဝင္ေျဖေဖ်ာ္ ခဲ့ၾကသည္။
အဆုိပါပြဲကို လူေပါင္း ၆၅၀၀ ေက်ာ္ လာေရာက္ အားေပးခဲ့ျပီး ေအာင္ျမင္မူ မ်ားစြာ ရရွိခဲ့ေၾကာင္း တာဝန္ရွိ သူမ်ားက ေျပာၾကားသည္။
“တြဲလက္ဂရုဏာ” ေျဖေဖ်ာ္ပြဲတြင္ ဦးေဆာင္ပါဝင္ခဲ့ သူတဦးျဖစ္သူ ကိုထြန္းလင္းေအာင္(Dေႏြဦး) က ယခုကဲ့သုိ႕ ေျပာသည္။
“က်ေနာ္တုိ႕ အႏုပညာ ညီကိုေမာင္ႏွမေတြ ဒီလ ၁၅ရက္ေန႕က အစည္းအေဝး တခုျပဳလုပ္ျပီး ရရွိခဲ့တဲ့ ရံပံုေငြေတြနဲ႕ တျခား အဝတ္အထည္ေတြ၊ သကၤန္းေတြကို အလိုေတာ္ျပည့္ ဆရာေတာ္ဆီက တဆင့္ လွဴဒါန္း လုိက္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႕ အေနနဲ႕ ခုလို မိမိတတ္ကၽြမ္းတဲ့ အႏုပညာနဲ႕ ျပည္သူကို အလုပ္အေကၽြးျပဳရတဲ့ အတြက္ အထူးႏွစ္ေထာင္းအားရ ဂုဏ္ယူပါတယ္။ ”
ဂီရိေလေဘးသင့္ ျပည္သူအမ်ားစုကို ျပန္လည္ ေနရာ ခ်ထားႏုိင္ရန္ အတြက္ အကူအညီမ်ားစြာ လုိအပ္ေနဆဲျဖစ္ရာ အဆိုပါ ေျဖေဖ်ာ္ပြဲမ်ားမွာ ရံပံုေငြမ်ားမွာ တစံုတရာ အတိုင္းအတာထိ အက်ိဳးျပဳႏိုင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ျပည္တြင္းမွ လာေသာ သတင္းမ်ားတြင္ ေဖၚျပသည္။
နီရဥၨရာ
ခင္ဦးသာ Thursday, 20 January 2011 19:08
ရခိုင္ျပည္နယ္ ဂီရိ ေလေဘး ေဒသမ်ားတြင္ ကူညီေထာက္ပံ့ ေပးေနေသာ ျပည္တြင္း ျပည္ပ NGO၊ INGO အဖြဲ႔တခ်ဳိ႕သည္ ယခုလကုန္ပိုင္း၌ ကူညီကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို ရပ္တန္႔ေတာ့မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ဂီရိျဖစ္ပြားၿပီး ၃ လျပည့္ၿပီးခ်ိန္၌ ကူညီကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား ရပ္ေတာ့မည့္ အဓိက အဖြဲ႔မ်ားတြင္ ႏုိင္ငံတကာ INGO အဖြဲ႕တဖြဲ႕ ျဖစ္သည့္ Save The Children ပါ၀င္သည္ဟု ေျမပုံေဒသ ခံတဦးက ဧရာ၀တီကို ေျပာသည္။
“ဒီတလစာအတြက္ ဆန္ေတြေပးထားပါတယ္၊ ဒီလကုန္ရင္ ရိကၡာေတြ မေပးေတာ့ဘူးလို႔ Save The Children အဖြဲ႔၀င္ေတြက ရြာေတြမွာ ေျပာထားၿပီးပါၿပီ”ဟု ၎က ဆုိသည္။
ဂီရိေဒသ၌ ေထာက္ပံ့ကူညီေရးလုပ္ေနသည့္ INGO၊ NGO အဖြဲ႔ စုစုေပါင္း ၁၅ ဖြဲ႕ခန္႔ ရွိသည့္အနက္ အမ်ားစုမွာ ရပ္တန္႔ေတာ့ မည္ဟု သိရသည္။
ေလေဘးဒုကၡသည္ မ်ားသည္ မုန္တိုင္းတိုက္ခတ္ၿပီး ၃ လျပည့္ေျမာက္သည့္တိုင္ ေနအိမ္မ်ား ျပန္လည္မျပဳျပင္ႏိုင္ေသးျခင္း၊ အမိုးအကာ မလုံေလာက္ျခင္း၊ စား၀တ္ေနေရးအတြက္ အလုပ္ အကိုင္မရွိျခင္း စသည့္အခက္အခဲမ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနရဆဲ ျဖစ္ သည္ဟု ေဒသခံမ်ား ႏွင့္ NGO အဖြဲ႔မ်ားက ေျပာသည္။
ယခု ရက္ပိုင္းတြင္ ပုံမွန္မဟုတ္ေသာ ရာသီဥတုေၾကာင့္ ဂီရိေဒသရွိ ေဒသခံမ်ားသည္ ၀မ္းပ်က္ ၀မ္းေလွ်ာ ႏွင့္ လည္ေခ်ာင္းႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ေ၀ဒနာမ်ား ျဖစ္ေနေၾကာင္း၊ လူဆယ္ဦးလွ်င္ ဓာတ္ဆားထုပ္ တထုပ္ခန္႔သာရ၍ ၀မ္းပ်က္ ၀မ္းေလွ်ာျခင္းကို ကာကြယ္ႏိုင္မႈ မရွိ ေၾကာင္းလည္း သိရသည္။
ဂီရိေဒသ လိုအပ္ခ်က္၏ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ၀န္းက်င္သာ လုပ္ေဆာင္ ေပးႏိုင္ေသးသည္ဟု NGO တခ်ဳိ႕က ေျပာဆိုသည္။
ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး လုပ္ငန္းသည္ႀကီးမားေသာ လုပ္ငန္းႀကီးတခုျဖစ္၍ အစိုးရ ကိုယ္တိုင္ဦးစီး၍ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႔မ်ား၊ ကုလသမဂၢ(UN) လက္ေအာက္ခံအဖြဲ႔ မ်ားအပါအ၀င္ အားလုံးစုေပါင္းလုပ္ေဆာင္မွ ျဖစ္ေျမာက္မည္ဟုလည္း NGO မ်ားက ဆို သည္။
NGO အဖြဲ႔မ်ား၏ ေျပာဆိုခ်က္အရ မုန္တိုင္းေၾကာင့္ လူဦးေရ ၂ သိန္း ၇ ေသာင္းေက်ာ္ အိုးအိမ္မဲ့ ျဖစ္သြားခဲ့ရာ ယခု အခ်ိန္ထိ လူ ၁ သိန္းေက်ာ္မွာ စား၀တ္ေနေရး အခက္အခဲႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနရဆဲ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
NGO အဖြဲ႔တခ်ဳိ႕ကလည္း ၎တို႔တြင္ ေငြေၾကးအခက္အခဲေၾကာင့္ လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္မႈ ေႏွးေကြးေနေၾကာင္း၊ ဒုကၡသည္ မ်ား၏ လိုအပ္ခ်က္မ်ား ျပည့္မီေရးအတြက္ အကူအညီအမ်ားအျပား လိုအပ္ေနေသးေၾကာင္း ကူညီကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ မဂၤလာျမန္မာ အဖြဲ႔၏ တာ႐ုိက္တာ တဦးျဖစ္သူ ေဒါက္တာ ဖုန္း၀င္းက ဧရာ၀တီ ကိုေျပာသည္။
“နာဂစ္နဲ႔ ယွဥ္လိုက္ရင္ လိုအပ္ခ်က္ေတြက အရမ္းႀကီးကြာျခားေနပါတယ္၊ အဓိကျပႆနာက အလုပ္အကိုင္ေတြ မရွိၾကေသးတာေတြ၊ လုပ္ငန္းခြင္အတြက္ လိုအပ္တာေတြမရွိၾကေသးတာေတြပါ”ဟု ၎က ဆိုသည္။
ေရလုပ္ငန္းကို အဓိက လုပ္ကိုင္၍ အသက္ေမြးၾကေသာ ေျမပုံၿမိဳ႕နယ္၊ ေပါက္ေတာၿမိဳ႕နယ္တို႔တြင္ ေလွမလုံေလာက္ျခင္း၊ ပိုက္ကြန္မ်ား မျပည့္စုံျခင္းတို႔ေၾကာင့္ စား၀တ္ေနေရး အတြက္ အလုပ္လုပ္ရန္ မလြယ္ကူေသးေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာ ဆိုသည္။
“အခုခ်ိန္ထိ ရြာတရြာကို ေလွငယ္ ၂ စင္းပဲ ရပါေသးတယ္”ဟု ေျမပုံၿမိဳ႕နယ္၊ ျပင္၀န္းရြာသား တဦးက ေျပာသည္။ စစ္အစိုးရ မီဒီယာမ်ားကမူ ဂီရိေဒသ၌ ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားၿပီးစီးသြားၿပီ ျဖစ္၍ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ေပးေန ေၾကာင္း၊ ေရလုပ္ငန္း၊ လယ္ယာလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ လုိအပ္ခ်က္မ်ားကို ျဖည့္ဆည္းေပးေနသည္ဟု ေရး သားေလ့ ရွိသည္။
ရန္ကုန္အေျခစိုက္ ကုလသမဂၢ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးဆိုင္ရာ တာ၀န္ခံ ဦးေအး၀င္းက ၎ တို႔အေနႏွင့္ ဂီရိေဒသ၏ ကူညီကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို ပုံမွန္လုပ္ေဆာင္လ်က္ရွိၿပီး ဆက္လက္၍ ပုံမွန္အတိုင္း လုပ္ေဆာင္သြား မည္ဟု ဧရာ၀တီ ကိုေျပာသည္။
“က်ေနာ္တို႔အဖြဲ႔ကေတာ့ ရိကၡာျဖတ္ေတာက္တာ လုပ္ဖို႔အစီအစဥ္ မရွိေသးပါဘူး၊ သက္ဆိုင္ရာအဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းလုပ္ေနပါတယ္”ဟု ဦးေအး၀င္း က ဆိုသည္။
ရခိုင္ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ေခါင္းေဆာင္ႏွင့္ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားျပဳ ေကာ္မတီ(CRPP) အတြင္းေရးမႉး ဦးေအးသာေအာင္ ကလည္း ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ အကူအညီမ်ား ေတာင္းခံလ်က္ရွိၿပီး ေရတြင္း၊ ေရကန္မ်ား၊ လယ္ယာ လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ ေထာက္ပံ့မႈမ်ား လုပ္ေပးရန္ ျပင္ဆင္ေနသည္ဟု ဆိုသည္။
ဒီဇင္ဘာလအတြင္းက ထုတ္ျပန္သည့္ ကုလသမဂၢ လူသားခ်င္း စာနာမႈဆိုင္ရာ ကြပ္ကဲမႈ႐ုံး(UNOCHA) အစီရင္ခံစာ၌ ဂီရိ ေဒ သ တခုလုံး၏ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ လုိအပ္ေငြပမာဏသည္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၅၇ သန္းေက်ာ္အနက္ ၂၀ ဒသမ ၅ သန္းသာ ရရွိေသးေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။
ဂီရိ ဆိုင္ကလုန္း မုန္တိုင္းသည္ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၂၂ ရက္ေန႔က တနာရီလွ်င္ မိုင္ ၁၂၀ ၀န္းက်င္ျဖင့္ ရခိုင္ ကမ္း႐ုိးတန္း ေဒသ တေလွ်ာက္ တိုက္ခတ္ခဲ့ရာ ေက်ာက္ျဖဴ၊ ေျမပုံ၊ မင္းျပား၊ မာန္ေအာင္၊ ေပါက္ေတာ၊ ပုဏၰကြ်န္း၊ စစ္ေတြ စသည့္ၿမိဳ႕နယ္မ်ား၌ ပ်က္စီးဆုံး႐ွႈံးမႈ ႀကီးမားခဲ့ၿပီး လူ ၂ သိန္းေက်ာ္ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ ျဖစ္ခဲ့ရာ လူ ရာဂဏန္းထိ ေသဆုံးမႈရွိခဲ့ေၾကာင္း သတင္းေဖာ္ျပခ်က္မ်ားအရ သိရသည္။
ယင္းကဲ့သို႔ စစ္ေဆး အေရးယူမႈမ်ားကို ေနျပည္ေတာ္ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာန ႏိုင္ငံျဖတ္ေက်ာ္ မႈခင္းဌာန ရဲမႉးႀကီး စစ္ေအး ဦး ေဆာင္သည့္အဖြဲ႔က ကိုင္တြယ္ ေဆာင္ရြက္သြားမည္ ျဖစ္သည္ဟု ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာနမွ အရာရွိ တဦးက ဧရာ၀တီကို ေျပာ သည္။
၎က“အာဏာပိုင္ေတြ က တရားမ၀င္ ေငြေၾကးကိုင္တြယ္ သံုးစြဲတဲ့ ဥပေဒနဲ႔ ၿငိမၿငိ စစ္မွာဆိုေတာ့ လူမႈေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြ က စာရင္းရွင္းတမ္းမျပႏိုင္ရင္ ေထာင္ထားတဲ့ ကိုယ့္အဖြဲ႔႕အစည္း အဖ်က္ခံရမွာေပါ့။ အဓိက ျပည္တြင္းမွာ ကိုယ့္ဟာကိုယ္ ေထာင္ၿပီး ဖြဲ႔ထားတဲ့ NGO အေသးစားေလးေတြကို ရည္ရြယ္ခ်င္တာ”ဟု ဆက္ေျပာသည္။
NGO တခုမွ ၀န္ထမ္းတဦးကလည္း“NGO နဲ႔ INGO လို႔ ေခါင္းစဥ္တပ္ေပမယ့္ World vision တို႔လို ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႔ေတြကို ေတာ့ ဒီလို သြားလုပ္လို႔မရဘူး။ ျပည္တြင္းက ကိုယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြ ဦးေဆာင္ၿပီးေထာင္ထားတဲ့ဟာမ်ဳိးေတြကိုပဲ က်ပ္ခ်င္ က်ပ္လို႔ရမယ္”ဟု ေျပာဆိုသည္။
“ဘယ္ေလာက္ ေငြေၾကးပမာဏ ေထာက္ပံ့လဲ။ ဘယ္လိုနည္းနဲ႔ ေငြေၾကးကုိ လက္ခံထားတာလဲ။ ဥပမာ- ႏိုင္ငံျခားေငြေၾကး ကို လက္ခံတဲ့ ဘဏ္စာရင္း ဖြင့္ထားၿပီး တရား၀င္ေငြလႊဲေျပာင္းတာ မဟုတ္ဘဲ တျခားတေနရာကေန ေရာက္လာတဲ့ ေငြေၾကး ဆို အာဏာပိုင္ေတြဘက္ က အေရးယူလို႔ရတဲ့ အပိုင္းေတြရွိတယ္”ဟုလည္း ၎က ဆက္ေျပာသည္။
လူမႈေရး အဖြဲ႔အစည္းမ်ားဘက္မွ စာရင္းရွင္းတမ္းမ်ား မျပႏိုင္ပါက အဖြဲ႔အစည္းကို ဖ်က္သိမ္းခိုင္းရန္ ႏွင့္ အဖြဲ႔ အစည္းေခါင္း ေဆာင္အား တရားမ၀င္ ေငြေၾကး အက္ဥပေဒႏွင့္ အေရးယူသြားရန္ စီစဥ္ထားသည္ဟု သိရသည္။
အဆိုပါ လုပ္ရပ္သည္ ေရြးေကာက္ပြဲကာလက ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားအား ေငြေၾကးေထာက္ပံ့ခဲ့သည့္ NGO အဖြဲ႔မ်ားကို ပစ္မွတ္ ထား ျပဳလုပ္ရန္ ေပၚေပါက္လာသည့္ အစီအစဥ္တခု ျဖစ္သည္ဟု ျပည္ထဲေရး ၀န္ႀကီးဌာနႏွင့္ နီးစပ္သူ တဦးက ေျပာသည္။
“ႏိုင္ငံေရးအျမင္ေတြ ဘာမွ မေျပာခ်င္ေပမယ့္ လူမႈေရးအဖြဲ႔အစည္းကို ဘယ္သူက ဦးေဆာင္ဦးေဆာင္၊ ဘယ္လိုနည္းနဲ႔ ရ လာ တဲ့ ပိုက္ဆံနဲ႔ လုပ္လုပ္ ေကာင္းတဲ့လုပ္ရပ္ေလ။ ဒီအတြက္ အာဏာပိုင္ေတြဘက္က ကိုယ္မလုပ္ေပးႏိုင္ရင္ေတာင္ အားေပးဖို႔ ေတာ့လိုတယ္။ အခုဟာက လူမႈေရးအဖြဲ႕ေတြ နည္းပါးၿပီး ကူညီတဲ့သူေတြ ေလ်ာ့ေအာင္ လုပ္ေနသလိုျဖစ္ ေနတယ္”ဟု လူမႈေရး အဖြဲ႔ တည္ေထာင္ထားသည့္ လူငယ္တဦးက ေျပာသည္။
ျပည္တြင္း NGO တခုျဖစ္သည့္ Myanmar Egress အဖြဲ႕သည္ ေရြးေကာက္ပြဲကာလက NDF ပါတီကို ေငြေၾကးေထာက္ပံ့မႈမ်ား ရွိခဲ့သည္ဟု သတင္းမ်ား ထြက္ေပၚခဲ့သည္။
၂၀၀၈ ခုႏွစ္ နာဂစ္ ဆိုင္ကလုန္း မုန္တိုင္းအၿပီး လူမႈကူညီေရး အသင္းအဖြဲ႔မ်ားစြာ ေပၚေပါက္ခဲ့ရာ ယခုအခါ တရားဝင္ NGO အဆင့္ မေရာက္ရွိေသးသည့္ လူထုအေျချပဳ လူမႈေရး အဖြဲ႔ မ်ားစြာရွိေနၿပီး ထုိအဖြဲ႔မ်ားသည္ INGO မ်ား၊ အေမရိကန္၊ ၿဗိတိန္ ႏွင့္ ျပင္သစ္သံ႐ံုးမ်ားတြင္ ေငြေၾကးေထာက္ပံ့ေရး သေဘာတူညီခ်က္မ်ား ရယူျခင္း၊ ေစ်းပြဲေတာ္မ်ား က်င္းပ၍ ရန္ပုံေငြရွာျခင္း၊ ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာမ်ား၏ လႉဒါန္းေငြမ်ား လက္ခံျခင္းတုိ႔ျဖင့္ ရပ္တည္ေနၾကျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
အစိုးရႏွင့္ မသက္ဆိုင္သည့္၊ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္လည္း ပတ္သက္ျခင္း မရွိသည့္ နာေရးကူညီမႈအသင္းကုိ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလတြင္ စာေရးဆရာ၊ ဒါ႐ုိက္တာႀကီး ဦးသုခ၏ လမ္းၫႊန္မႈျဖင့္ ႐ုပ္ရွင္သ႐ုပ္ေဆာင္ ဦးေက်ာ္သူ က ဦးစီး တည္ေထာင္ခဲ့သည္။
နာေရးကူညီမႈ အသင္းကို ျပည္တြင္းျပည္ပ အလွဴရွင္မ်ား၏ လွဴဒါန္းေငြျဖင့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ စ်ာပနလုပ္ငန္းမ်ားကုိ အခမဲ့ ကူညီ လ်က္ရိွၿပီး ၎တို႔ကဲ့သို႔ ရပ္တည္လႈတ္ရွားကူညီေနသည့္ NGO အဖြဲ႕ မ်ားစြာရွိေနသည္။
ဧရာဝတီ
ဂီရိမုန္တိုင္း တိုက္ခတ္ခဲ့ေသာ ေဒသမ်ားတြင္ ကုလသမဂၢမွ စားနပ္ ရိကၡာ အဖြဲ႕ FAO မွ စားနပ္ရိကၡာ ျဖန္႔ေဝေပးမႈ အစီအစဥ္ကို ရပ္ဆိုင္းျပီး ေမြးျမဴေရးလုပ္ငန္းမ်ား အတြက္ မ်ားမၾကာမွီ စတင္ ကူညီေပးသြားမည္ဟု သတင္း ရရွိသည္။
သုိ႔ေသာ္လည္း ေဒသခံ ေလေဘးသင့္ ျပည္သူမ်ား ဘ၀ရပ္တည္ႏိုင္ေရး အတြက္ အေသးစား ေမြးျမဴေရး လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကိုင္ႏိုင္ရန္ အစီအစဥ္ ျပဳလုပ္ကာ ကူညီ ေဆာင္ရြက္ ကိုင္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။
အဆိုပါ အစီအစဥ္အတြက္ ရန္ကုန္ရံုးက FAO ဌာေနကိုယ္စားလွယ္ ေဒါက္တာရွင္မိုင္းအိ က စစ္ေတြျမိဳ႕ကို ေရာက္ရိွေနျပီး ၾကက္၊ ဝက္၊ ဆိတ္ေတြ ဝယ္ယူႏိုင္ေရး အတြက္ ေဒသခံ လုပ္ငန္းရွင္ေတြကို တင္ဒါ ေခၚယူေနေၾကာင္း သိရသည္။
အဆိုပါ ေထာက္ပံ့မူကို FAO က လာမည့္ မတ္လ အတြင္း စတင္ ကူညီ ေထာက္ပံ့ သြားမည္ ျဖစ္ျပီး အဆိုပါ စီစဥ္အရ ဂီရိမုန္တိုင္းေၾကာင့္ အထိအနာဆံုးျဖစ္ေသာ ေျမပံုျမိဳ႕နယ္တြင္ ျပည္သူမ်ားကို အဓိက ကူညီသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
FAO အဖဲြ႕ အေနျဖင့္ အဆိုပါ ေဒသအတြင္း တအိမ္ေထာင္ ၾကက္ ၁၀ ေကာင္ အပါအ၀င္ တျခား ဆိတ္၊ ဝက္ေတြမ်ားကိုလည္း အိမ္ေထာင္စုေပါင္း ၆၀၀ ေက်ာ္အတြက္ ကူညီလွဴဒါန္းသြားရန္ စတင္ စီစဥ္ေနေၾကာင္း FAO အရာရွိက ေျပာသည္။
ဂီရိမုန္တိုင္းတိုက္ခတ္ရာ ေဒသတြင္ ကုလသမဂၢအဖဲြ႕ အစည္းမ်ား အပါအဝင္ ျပည္တြင္း ျပည္ပ အင္န္ဂ်ီအိုေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္ခန္႔ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကိုင္လ်က္ရွိေသာ္လည္း ယခုအခ်ိန္ထိ မုန္တိုင္းသင့္ ျပည္သူမ်ား လိုအပ္ခ်က္ကို ၂၅ ရာခိုင္ႏုန္းခန္႕သာ ေထာက္ပံ့ေပးႏိုင္ေသးေၾကာင္း သိရသည္။
ဂီရိသင့္ေဒသ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရးလုပ္ငန္းအမ်ား အတြက္ နအဖ စစ္အစိုးရမွ တစံုတရာ ထိထိေရာက္ေရာက္ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္း မရွိသျဖင့္ ေလေဘးသင့္ ျပည္သူမ်ားမွာ အကူအညီ ရရွိႏိုင္ေရး အတြက္ ႏိုင္ငံျခား အန္ဂ်ီအိုမ်ားကိုသာ အဓိက အားကိုး ေနၾကရေၾကာင္း သိရွိရသည္။
မဇၥ်ိမ
ရခိုင္ျပည္နယ္ ဂီရိေလေဘးသင့္ ေဒသမ်ားတြင္ ေလေဘး အကူအညီမ်ား ေဆာင္ရြက္ရန္ ေရာက္ေနေသာ စစ္သားမ်ားကို ယခုလဆန္းပိုင္းမွ စတင္ျပီး ရုတ္သိမ္းသြားျပီ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ယခုကဲ့သုိ႕ ရုတ္သိမ္းသြားျခင္းမွာ ကရင္ေရွ႕တန္းသို႕ ပို႕ေဆာင္ရန္ အတြက္ ျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ေနသူ လူငယ္ တစ္ဦးက ေျပာသည္။
“ အခု ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ေနတဲ့ စစ္သားေတြ တစ္ဦးမွ မရွိေတာ့ဘူး။ သူတို႕ကို အကုန္လံုး တပ္ရင္းကို ျပန္ေခၚသြားတယ္။ လက္ရွိ သိရတာက သူတို႕ကို ကရင္ဘက္ကို ပို႕ေနတယ္လုိ႕ သိရပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။
ဂီရိ မုန္တိုင္း ရခိုင္ျပည္နယ္ကို ျဖတ္ေက်ာ္ ၀င္ေရာက္တိုက္ခတ္ခဲ့သည့္ ေအာက္တိုဘာလ ၂၂ ရက္ေန႕မွ စတင္ျပီး ေလေဘးသင့္ ေဒသမ်ားတြင္ သန္႕ရွင္းေရး လုပ္ငန္းမ်ား ႏွင့္ ျပိဳပ်က္သြားေသာ ေက်းရြာမ်ား ျပန္လည္ တည္ေဆာက္ေရး အတြက္ ရခိုင္ အေျခစုိက္ စစ္တပ္ အမ်ားအျပားကို ျဖန္႕က်က္ ခ်ထားခဲ့သည္။
အမည္မေဖၚလိုသူ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးကလည္း “ စစ္သားေတြကို မင္းျပား တိုင္းဗဟိို ၉ မွာ စုေဆာင္းေနျပီး အဲဒီကတဆင့္ ကရင္ဘက္ကို ပို႕ေနတယ္လို႕ သိရပါတယ္။ ကားလမ္းတေလ်ာက္မွာ စစ္တပ္က ကားေတြ အသြားမ်ားေနတာကိုလည္း ေတြ႕ေနရပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။
လက္ရွိ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ အေျခစိုက္ေသာ တပ္ရင္း အမ်ားအျပား ကရင္ ေရွ႕တန္းသို႕ ယူေဆာင္ သြားခဲ့ရာ ယခုေနာက္ဆံုး ရေသ့ေတာင္ အေျခစုိက္ ခမရ ၅၃၆၊ ၅၃၇ႏွင့္ ၅၃၈ တို႕လည္း ပါ၀င္ေၾကာင္း သိရသည္။
ကရင္ျပည္နယ္ဘက္သို႕ မ်ားမၾကာမွီက စစ္ကူ လိုက္သြားေသာ တပ္ရင္းမ်ားမွာ ေက်ာက္ေတာ္ အေျခစိုက္ ၃၇၇၊ ၃၇၈၊ ၅၄၀၊ ေၿမာက္ဦး အေျခစိုက္ ၅၃၉၊ ၅၃၅ ပု႑ားကြ်န္း အေျခစိုက္ ၅၄၅ႏွင့္ စစ္ေတြ အေျခစိုက္ ၂၅၂ တို႕ျဖစ္ၾကသည္။
မဇၥ်ိမ
နယူးေဒလီ (မဇၥ်ိမ) ။ ။ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ဂီရိမုန္တိုင္းသင့္ ေဒသမ်ား စားနပ္ရိကၡာအတြက္ အေမရိကန္အစိုးရက ေဒၚလာတသန္းခြဲဖိုး ကူညီမည္ဟု ရန္ကုန္ရွိ အေမရိကန္သံ႐ံုးက ယေန႔ ထုတ္ျပန္ေၾကညာသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ ႏုိဝင္ဘာလအတြင္း တိုက္ခတ္ခဲ့ေသာ ဂီရိဆိုင္ကလုန္းမုန္တုိင္းသင့္ ေဒသခံမ်ားအတြက္ စားနပ္ရိကၡာ ဝယ္ယူရန္ ကုလသမဂၢ စားနပ္ရိကၡာအစီအစဥ္ WFP သို႔ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံတကာ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ေရးဌာန USAID က ေဒၚလာတသန္းခဲြအား ေပးအပ္မွာျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္။
ဤသည္မွာ ဂီရိသင့္ေဒသ အေရးေပၚ အကူအညီအတြက္ ၄၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ေပးႏုိင္ေသးၿပီး ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရးအတြက္ ကန္ေဒၚလာ ၃၇ သန္းခန္႔ လိုအပ္ေၾကာင္းႏွင့္ လူႏွစ္သိန္းေက်ာ္အတြက္ စားနပ္ရိကၡာမ်ား လိုအပ္ေသးေၾကာင္း ၿပီးခဲ့သည့္လ ၂ဝ ရက္ေန႔ထုတ္ ရန္ကုန္ ကုလသမဂၢ လူသားခ်င္းစာနာ ေထာက္ထားမႈဆိုင္ရာ ပူးေပါင္းညိွႏႈိင္းေရးအဖြဲ႔ UN-OCHA ၏ အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္ၿပီးေနာက္ ပထမဆံုး ႏုိင္ငံရပ္ျခား အကူအညီ ျဖစ္သည္။
|
အေမရိကန္၏ ယခုအကူအညီမွာ ဂီရိသင့္ေဒသအတြက္ ဒုတိယေျမာက္ျဖစ္ၿပီး၊ ယခင္က အေရးေပၚ အကူအညီအျဖစ္ ေဒသခံ လူမႈကယ္ေရးအဖြဲ႔မ်ားမွတဆင့္ ေဒၚလာသံုးသိန္း လႉဒါန္းခဲ့ေသးသည္။
“ဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာ ၾကိဳဆိုပါတယ္။ ယူအဲန္အဖြဲ႔အစည္းေတြအျပင္ ႏိုင္ငံတကာ မိသားစု၊ အမ်ားအားျဖင့္ ဥေရာပ ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ လက္တင္အေမရိက ႏိုင္ငံေတြက ဝိုင္းဝန္းကူညီေပးတာကို က်ေနာ္တို႔ ဝမ္းသာပါတယ္” ဟု ၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးပါတီ RNDP ဥကၠ႒ ေဒါက္တာေအးေမာင္က မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
သူက ဆက္ၿပီး “က်ပ္သန္း ေထာင့္ႏွစ္ရာေလာက္ ရွိမွာေပါ့။ ဆန္အိတ္တအိတ္က တေသာင္းတေထာင္ေလာက္ ရွိသြားၿပီ။ သံုးလေလာက္ လံုေလာက္မႈ ရွိမွာပါ။ မိသားစုတစုကို တအိတ္ေလာက္ ေပးရင္ေလ။ က်ေနာ္ အၾကမ္းတြက္ၾကည့္တာပါ။ စားနပ္ရိကၡာဆိုတာကေတာ့ သက္သာေရးအတြက္ပဲ ျဖစ္မွွာပါ။ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး အတြက္ဆို အမ်ားၾကီးလိုဦးမွာပါ” ဟု ဆိုသည္။
မဇၥ်ိမ
ႏွစ္စုိင္ႏွစ္တုိင္း ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္မွာ ဆိုင္ကလုန္းမုန္တုိင္း ၅ လံုးေလာက္စီ ျဖစ္ေပၚတတ္ျပီးေက ေအႏွစ္ခါေတာ့ အားလံုးသိကတ္ေတအတုိင္း ဆုိင္ကလုန္း ဂီရိေရ ရခုိင္ျပည္ကို ေအာက္တုိဘာလ ၂၂ ရက္နိန္႕က ၀င္ေရာက္တုိက္ခတ္လို႕ လားခပါေရ။ တစ္နာရီကို ကီလိုမီတာ ၁၇၀ ထိ လီတိုက္အားဟိချပီးေက ကမ္းရိုးတန္းေဒသတိမွာ ဒီေရ ၁၂ေပေက်ာ္ထိ ျမင့္တက္ခေရလို႕ ဆိုပါေရ။ ကစၦပနဒီ အရိဘက္ကမ္းက ေသလာဂီရိေရ ရခုိင္သားတိအတြက္ မြန္ျမတ္လွစြာေသာ ဗုဒၶဘာသာနန္႕ မဂၤလာအေပါင္းကို ေဆာင္ႀကဥ္းပီးသေလာက္ ေအဂီရိကေတာ့ အမဂၤလာ အနိဌာရံုတိကိုရာ ေဆာင္ႀကဥ္းလာခပါေရ။ အျပစ္မဲ့ရခုိင္သူရခုိင္သားတိ ယင္းအမဂၤလာ၏ အက်ိဳးဆက္ကို ဆက္လက္ခံစားနိန္ရဆဲပါ။
ဆိုင္ကလုန္းဂီရိကေတာ့ ၀င္ေရာက္ တုိက္ခတ္ျပီးလို႕ အားအင္ေလ်ာ့ပါးလို႕ လားခပါပ်ာယ္။ ေယေကေလ့ မုန္တိုင္းခံ ရခုိင္ျပည္သူတိ၏ ဒုကၡကေတာ့ ေလ်ာ့လုိ႕မလားပါသိ။
အစိုးရ စာရင္းအရဆိုေက မုန္တိုင္းဒဏ္ေႀကာင့္ လူေပါင္း ၁ သိန္း ၂ ေသာင္းေလာက္ အုိးမဲ့အိမ္မဲ့ျဖစ္ကတ္ရေရလုိ႕ဆိုပါေရ။ အစိုးရက လူေပါင္း ၄၅ ေယာက္အနည္းဆံုး သီေရလို႕ ေျပာေကေလ့ ေဒသခံတိအဆိုအရ ေျမပံုတစ္ျမိဳ႕တည္းမွာပင္ အနညး္ဆံုး လူ ၁၀၀ ၀န္းက်င္ သီလားေရလုိ႕ ဆိုပါေရ။ စုိက္ပ်ိဳးထြန္ယက္ေျမ ဧကေပါင္း ၁ ေသာင္း ၇ ေထာင္ ၅ ရာ၊ ငါးပုစြန္ကန္ ဧကေပါင္း ၅ ေသာင္း ၀န္းက်င္ ပ်က္စီးကတ္ရေရလုိ႕ ကုလသမဂၢ၏ လူသားခ်င္း စာနာကူညီေရး အဖဲြ႕ႀကီး OCHA က သူ႕၏ ႏို၀င္ဘာလ ၃၀ ရက္နိန္႕က ထုတ္ေတ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါေရ။ ငါးဖမ္းဘုတ္တိ၊ ကြဲၽႏြားတိ၊ တာတမံတိ၊ အိုးအိမ္ေက်ာင္းအေဆာက္အအံု စေရ တျခား ပစၥည္းဥစၥာ ဆံုးရွံဳးမွဳတိကလည္း အမ်ားႀကီးပါ။ ေအခ်င့္တိက မုန္တုိင္းခံျပည္သူတိကို ေရရွည္နလံထူရခက္စီေရ ဆံုးရွံဳးမွဳတိ ျဖစ္ပါေရ။
ခ်စ္စရာ့ ရကၡိတစိတ္
မုန္တုိင္းတုိက္ခတ္ျပီးလို႕ ႏွစ္လထဲကို ေရာက္လာေကေလ့ မုန္တုိင္းခံ ျပည္သူအမ်ားစုကေတာ့ နဂိုအေျခအေနကို မေရာက္ႏိုင္ပါသိ။ စားဖို႕ေသာက္ဖို႕အတြက္ ႏိုင္ငံတကာNGOတိ၊ ရခုိင္လူမွဳအဖဲြ႕အစည္းတိ၊ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတိကို အားကိုးနိန္ရတုန္း ျဖစ္ပါေရ။ ရခုိင္သဟာယအသင္းကဆိုေက မုန္တိုင္းတိုက္ျပီး ၂၄ ရက္ကနိန္ ဆန္တိ ၀ီပီးခပါေရလတ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ ကမၻာ့စားနပ္ရိကၡာအဖဲြ႕(WFP) စေရ အဖဲြ႕တိက ဆန္တိကို ၀ီပီးလာကတ္ပါေရလတ္။ အကူအညီပီးနိန္ေရ လူတစ္ေယာက္၏ေနာက္ဆံုးစာရင္းအရ WFPမွာ ၀ီစရာ ၃လစာ ဆန္ ဟိသိေရလို႕ ဆိုပါေရ။ ယင္းပိုင္ပ်ာယ္ အခင္ႀကီးဦးေအးသာေအာင္ဦးေဆာင္ေရ ALDအဖဲြ႕ကလည္း အကူအညီတိကို ကုိယ္တုိင္ဆင္းျပီးေက ပီးကတ္ပါေရ။ ႏိုင္ငံတကာရခုိင္အမ်ိဳးသားအသင္း WAOကလည္း သိန္းေပါင္း ၃၀၀ ေက်ာ္ေရ ရံပံုေငြတိကို ေကာက္ခံလို႕ ကူညီပီးနိန္ပါေရ။ ယင္းပိုင္ပ်ာယ္ တျခားအဖဲြ႕အစည္းတိလည္း အမ်ားႀကီးပါ။ ေက်ာက္ျဖဴက ေဒသခံအဖဲြ႕တစ္ခုဆိုေက ရခုိင္ျပည္နယ္နိန့္လုပ္ဖို႕အတြက္ စီစိုင္နိန္စြာကနိန္ မုန္တုိင္း၀င္လာလုိ႕ ဒုကၡေရာက္ကတ္စြာနန္႕ လီေဘးကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ငန္းဘက္ကို ေျပာင္းျပီးေက လုပ္လားခကတ္ေတလုိ႕ သိရပါေရ။
ေအပိုင္ အေရးႀကီးေရခါ အားလံုး ၀ုိင္းျပီးေက ကူညီကတ္စြာေရ ခ်စ္စရာ ရကၡိတစိတ္ဓာတ္ေခ်ပါ။ ရခုိင္ျပည္သူတိအတြက္ ဆိုေရ ဦးတည္ခ်က္နန္႕ အားလံုးေသာ ရခုိင္အဖဲြ႕အစည္းတိက မႀကံဳစဖူး ရံပံုေငြေကာက္ခံ ကူညီမွဳေရ ေအတစ္ႀကိမ္ အမ်ားဆံုးဟိပါဖို႕။ ေယေကေလ့ လူမွဳအဖဲြ႕အစည္းတိေရ လူမ်ား၏ အလွဴေငြေပၚမွာ မွီျပီးေက ပံ့ပိုးရစြာျဖစ္ေရအတြက္ေႀကာင့္ ေနာက္ထပ္ဇာေလာက္ ႀကာရွည္ေထာက္ပံ့ႏိုင္ဖို႕လဲ ဆိုစြာက စိုးရိမ္စရာပါ။ ေနာက္ဆံုးသိရေရ သတင္းအရ ဆိုေက အကူအညီပီးနိန္ကတ္ေတ ျပည္တြင္းအဖဲြ႕အစည္းတိက ေကာင္းနည္းလားပ်ာယ္လို႕ ဆိုပါေရ။ OCHA၏ ခန္႕မွန္းခ်က္အရ အမွန္တကယ္ လုိအပ္ေငြမွာ သန္းေပါင္း ၅၃ သန္း ျဖစ္ေကေလ့ ေလာေလာဆယ္ထိ ႏုိင္ငံတကာက ေဒၚလာ ၁၈ သန္းကို ကတိျပဳလွဴဒါန္းထားျပီးေက ကုလသမဂၢ ဗဟိုအေရးေပၚကူညီေရးရံပံုေငြထဲက သန္း ၆ သန္း၊ စုစုေပါင္း သန္း ၂၄ သန္းရာ ရထားပါသိေရ။ လိုအပ္ေငြ၏ ထက္၀က္ေတာင္ မျပည့္ပါသိ။
ရီ
လုိအပ္ခ်က္တိ အမ်ားႀကီးထဲက အေရးအႀကီးဆံုးကေတာ့ ေသာက္ရီသန္႕ပဲ ျဖစ္ပါေရ။ ေသာက္ရီတြင္းတိကို ညစ္ညမ္းရီ၀င္လားလို႕ ေသာက္သံုးရီအခက္အခဲတိကလည္း ဟိတုန္းပါသိ။ ကြ်မ္းက်င္သူတိ၏ အဆိုအရ လူတစ္ေယာက္ေရ အစာမစားပဲ ရက္ ၅၀ တုိင္ေအာင္နိန္ႏိုင္ေကေလ့ ရီမေသာက္ပဲ ၃၊ ၄ရက္ေတာင္ မနိန္ႏိုင္လို႕ဆိုပါေရ။ ဇာျဖစ္လို႕လဲဆိုေက လူခႏၶာကိုယ္၏ ၅၀ ရာခုိင္ႏွဳန္းေက်ာ္ေရ ရီဓာတ္တိနန္႕ ဖြဲ႕စည္းထားလုိ႕ပါ။ တျခားအာဟာရတိနန္႕ အလီးခ်ိန္အားျဖင့္ ယွဥ္လုိက္ေက ရီက လူ႕ခႏၶာကုိယ္အတြက္ အလိုအပ္ဆံုးအရာပါ။ နိန္စုိင္ အသက္ရွဳျခင္း၊ ေခြ်းထြက္ျခင္း၊ က်င္ႀကီးက်င္ငယ္စြန္႕ျခင္းတိက ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာဟိေရ ရီဓာတ္တိကို ေလ်ာ့ပါးစီပါေရ။ ယင္းအတြက္နန္႕ ကုန္လားခေရ ရီဓာတ္ကို ျပန္လည္အားျဖည့္ပီးဖို႕ လုိအပ္ပါေရ။
ရီဓာတ္မလံုေလာက္ပဲ ခႏၶာကိုယ္ထဲကနိန္ ရီဓာတ္ ၅ရာခုိင္ႏွဳန္းထိ ဆံုးရွံဳးလားခေက ေအာက္ပါလကၡဏာတိကို ခံစားလာႏိုင္ပါေရ။
၁။ ႏွလံုးခုန္ျမန္လာျခင္း၊
၂။ အသက္ရွဴျမန္လာျခင္း၊
၃။ ေခြ်းထြက္နည္းျခင္း၊
၄။ သီး (ဆီး) နည္းျခင္း၊
၅။ ခႏၶာကိုယ္ အပူခ်ိန္တက္လာျခင္း၊
၆။ အလြန္အမင္း ႏြမ္းနယ္လာျခင္း၊
၇။ ႀကြက္သားတိ ကိုက္လာျခင္း၊
၈။ ေဂါင္းကိုက္ျခင္း၊ ေဂါင္းမူးျခင္း၊
၉။ ျခီလက္မ်ားမွာ စူးစူးရွရွ ခံစားမွဳတိ ရလာျခင္း ရို႕ျဖစ္ပါေရ။
ရီဓာတ္ ၁၀ ရာခုိင္ႏွဳန္း ဆံုးရွံဳးလားေကေတာ့ခါ ေအာက္ပါလကၡဏာျပင္းတိကို ခံစားလာႏိုင္ပါေရ။
၁။ ေအာ့အန္ျခင္း၊
၂။ ႀကြက္သားမ်ား အလြန္အမင္းကိုက္ခဲလာျခင္း၊
၃။ အရီျပား ကဲြျခင္း၊
၄။ ႏွလံုးခုန္ႏွဳန္း အလြန္အမင္းျမန္လာျခင္း၊
၅။ အျမင္အာရံု ေမွးမိန္လာျခင္း၊
၆။ သီးေပါက္လွ်င္ နာက်င္လာျခင္း၊
၇။ စိတ္ရွဳပ္လာျခင္း၊
၈။ အသက္ရွဴရ ခက္လာျခင္း၊
၉။ တ ျခင္း (seizures)
၁၀။ ရင္ဘတ္နန္႕ ၀မ္းနာျခင္း
၁၁။ သတိေမ့ျခင္း။
လြန္ခေရ အပတ္ကေတာ့ခါ မိုး ၃ ရက္ေလာက္ရြာခလို႕ ရီကိစၥနည္းနည္း သက္သာလားခပါေရ။ ရီမျပတ္လားစီဖို႕ အတြက္ အဖဲြ႕တစ္ခ်ိဳ႕ကလည္း အ၀ီစိတြင္းတူးဖို႕၊ ဟိေရ ရီကန္တိ ညစ္ပတ္နိန္စြာကို ျပန္ပ်င္ဖို႕ လုပ္နိန္ကတ္ပါေရ။ အ၀ီစိရီကလည္း ေပ ၂၀၀ ထိတူးေကေတာင္ ရီက ေကာင္း မသန္႕လုိ႕ စက္ယႏၱရားတိနန္႕ ပိုအနက္ တူးႏိုင္ဖို႕ လုိေရလုိ႕ ျပည္တြင္းကူညီေရးအသင္း၀င္တစ္ေယာက္ အေျပာအရ သိရပါေရ။ ေႏြရာသီဆိုေက ရီယွားပါးမွဳ ပိုဆိုးႏုိင္လို႕ အ၀ီစီတြင္းတိကုိ အခ်ိန္မွီတူးႏိုင္ေက ေနာင္ေရရွည္အတြက္လည္း အဆင္ေျပလားဖို႕ ျဖစ္ပါေရ။
အစားအစာႀသစေႀတးလ်၊ အေမရိက စေရ ဗမာအစိုးရနန္႔ ပနံမသင့္ေရ ႏုိင္ငံတိက ကမၻာ့စားနပ္ရိကၡာအဖဲြ႕ WFP (World Food Program)ကနိန္တဆင့္ လွဴဒါန္းဖို႕လို႕သိရပါေရ။ မတ္ထရစ္တန္ ၃၃၀၀ ဟိေရ အစားအေသာက္ လူသံုးကုန္တိကို ျဖန္႕ျဖဴးပီးနိန္ေရလို႕ OCHA အစီရင္ခံစာက ဆုိပါေရ။ ေနာက္ထပ္ အစားအစာ မတ္ထရစ္တန္ ၂၇၀၀ ကို စစ္ေတြ၊ ေျမပံု၊ ေက်ာက္ျဖဴ ျမိဳ႕တိကို ေလာေလာဆယ္ တင္ပို႕ဖို႕ဟိျပီးေက မုန္တုိင္းခံျပည္သူတိအတြက္ မွ်၀ီပီးလာဖို႕လို႕ သိရပါေရ။ တျခားေဒသခံအဖဲြ႕အစည္းတိကလည္း ပံ့ပိုးကူညီနိန္ကတ္ပါေရ။ ယင္းအတြက္နန္႕ မုန္တုိင္းသင့္ ျပည္သူတိအတြက္ အစားအေသာက္ကေတာ့ လူတိုင္းအတြက္ မလုံေလာက္သိေကေလ့ ေလာေလာဆယ္အထိေတာ့ နိန္သာထိုင္သာ အေျခအေနမွာ ဟိနိန္ပါေရ။
နိန္ထုိင္ေရး
OCHA အစီရင္ခံစာအရ တာေပါလိမ္အဟတ္ေပါင္း ၉၃၀၀ ေက်ာ္၊ ျခင္ေထာင္ေပါင္း ၅၀၀၀ ေက်ာ္၊ ေစာင္ေပါင္း ၆၀၀၀ေက်ာ္ နန္႕ တျခားအသံုးအေဆာင္ပစၥည္းတိကို ပီးထားေရလုိ႕ဆိုပါေရ။ ေယေကေလ့ ယင္းခ်င့္ေရ တကယ္တမ္း အုိးမဲ့အိမ္မဲ့ျဖစ္ေတ လူ ၁ သိန္း ၂ ေသာင္းနန္႕ ယွဥ္လုိက္ေက မေျပာစေလာက္ပဲ ဟိပါသိေရ။
တခ်ိဳ႕က အဖဲြ႕အစည္းတိက ယာယီတဲတိ ထိုးပီးပါေရလတ္။ တခ်ိဳ႕ကလည္း လဟာျပင္မွာ တာေပၚလင္မိုးလို႕နိန္ကတ္ရတုန္းပါသိ။ နိရဥၥရာသတင္းဌာနနန္႕ မိန္းျမန္းစြာမွာ ဦးေအးသာေအာင္က တခ်ိဳ႕ရြာသားတိေရ ပီးေရ တဲတိကို မယူ၀ံ့ႀကေႀကာင္း၊ ဇာျဖစ္လုိ႕လဲဆိုေက ယင္းတဲကို ျပန္အပ္ကတ္ရဖုိ႕ျဖစ္ေႀကာင္း၊ တကယ္လို႕ တစ္ခုခု ဥပမာ မီးစက်လို႕ အေပါက္ေခ် ေပါက္လားေက ေလ်ာ္ေႀကးပီးကတ္ရဖို႕ျဖစ္ေႀကာင္း ရြာသားတိကို ကိုးကားလို႕ ေျပာျပလားခပါေရ။
လီေဘးဒုကၡသည္တိကို အမ်ားႀကီးအကူအညီပီးနိန္ေရ ရခုိင္အဖဲြ႕အစည္းတစ္ခုကလည္း တာေပါလိမ္ဟတ္တိကို ၀ီပီးေႀကာင္း၊ တျခားလူတိကို တာေပါလိမ္ကို မလုိခ်င္လုိ႕ ေဒသထြက္ အုန္းတိ၊ ဓနိတိ ၀ယ္ဖို႕ ဖဲ့ခ်ာပီးကတ္ေႀကာင္း ယင္းအဖဲြ႕က ေျပာျပပါေရ။ အုန္းတိ၊ ဓနိတိ ေရာင္းလိုက္ေတ ေဒသခံတိမွာလည္း ဖဲ့ခ်ာ ရလားလုိ႕ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ အဆင္ေျပလားကတ္ေႀကာင္း ေျပာျပပါေရ။ တခ်ိဳ႕ကလည္း မိမိအိမ္ကို ကိုယ္ထူကိုယ္ထ ျပန္ပ်င္ဖို႕ႀကိဳးစားတုန္းသိလို႕လည္း ႀကားသိရပါေရ။
နဂိုအေျခအေနကို ေရာက္ဖို႕အတြက္ အခ်ိန္ယူျပီးေက ဆက္လက္ပံ့ပိုးႀကရဖို႕ ျဖစ္ပါေရ။ နဂိုကတည္းက တစ္နိန္႕စားဖုိ႕ကို မနည္းယွာလုိ႕ ရုန္းကန္နိန္ကတ္ရစြာမွာ အဂုကိုယ့္ေဂါင္းထက္က ေခါင္းမိုးလည္းေျပာင္၊ ကိုယ့္ေဘးက နံရံေလ့ ေျပာင္၊ အားလံုးေျပာင္လားကတ္ပါပ်ာယ္။
ျမန္မာ့အလင္း သတင္းစာ အရဆိုေက နပတ တုိင္းမွဴး စိုးသိန္းေရ မင္းျပားကို ေရာက္လာပါေရလတ္။ ေယေကေလ့ လီေဘးသင့္ျပည္သူတိကို ကူညီေရ သတင္းတစ္ခုေလ့ မပါပါ။ ေအေလာက္ဒုကၡေရာက္နိန္စြာကိုေတာင္ 'ေဒသဖြံ႕ျဖိဳးေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို စစ္ေဆး'ဆိုေရ ေဂါင္းစုိင္နန္႕ ၀ါဒျဖန္႕ေကာင္းနိန္တုန္း။ တကယ္တမ္းျဖစ္သင့္စြာက 'ေဒသျပန္လည္ထူေထာင္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို စစ္ေဆး'လုိ႕ရာျဖစ္သင့္ပါေရ။ ျပည္လည္ထူေထာင္ေရးလုပ္ငန္းတိကို မႀကည့္ခပံုေပါက္ပါေရ။ နဂိုကတည္းက မဖြံျဖိဳးစြာမွာ အဂု ဂ်ီးကပ္လမြဲျဖစ္နိန္ကတ္ရပါပ်ာယ္။ ယင္းခ်င့္ကိုေတာင္ မ်က္ႏွာေျပာင္တုိက္လို႕ ေဒသဖြံ႕ျဖိဳးေရးဆိုျပီးေက ၀ါဒျဖန္႕ေကာင္းတုန္းပါသိ။
က်န္းမာေရး
မုန္တုိင္းက်ျပီးစ ေအာက္တိုဘာ ၂၂ ရက္ကနိန္ ေအာက္တိုဘာလ ၂၄ ရက္နိန္႕ လူနာေပါင္း အေယာက္ ၂ ေသာင္း၀န္းက်င္ကို ကုသပီးခေရလို႕ က်န္းမာေရးလုပ္ငန္းရပ္တိကို လုပ္ေဆာင္နိန္ေရ အဖဲြ႕အစည္းတစ္ခု၏ စစ္တမ္းအရ သိရပါေရ။ ယင္းအထဲက အမ်ားစုေရ ပြန္းပဲ့ျခင္း၊ မ်က္စိနာျခင္း၊ ၀မ္းပ်က္ျခင္း စေရ ေရာဂါလကၡဏာတိကို ခံစားနိန္ရေရလုိ႕ ဆုိပါေရ။ UNFPA-MMAအဖဲြ႕က က်န္းမာေရး၀န္ထမ္းတိက ေျမပံုျမိဳ႕မွာ ေဆးခန္းဖြင့္လွစ္ျပီးေက ကုသပီးနိန္ပါေရ။ ယင္းအဖဲြ႕ကပ်ာယ္ တျခား ေျမပံုျမိဳ႕နယ္က ရြာ ၂၈ ရြာကို လွည့္ျပီးေက ေဆး၀ါးကုသမွဳတိကို လုပ္ပီးပါေရ။ UNFPA-MSI အဖြဲ႕ကလည္း ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႕နယ္က ရြာ ၁၂ ရြာကို လွည့္လည္ ကုသပီးပါေရ။ ယင္းအဖဲြ႕တိကပဲ တျခားသန္႕စင္ေရး ပစၥည္းတိ၊ ေဆး၀ါးတိကို ပီးခပါေရ။ အဂုက်လာေရ ကုလသမဂၢဗဟိုရံပံုေငြနန္႕ဆိုေက ယင္းလွည့္လည္ကုသေရးလုပ္ငန္းတိကို ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္လားႏိုင္ဖို႕လုိ႕လည္း သိရပါေရ။ ယင္းပိုင္ပ်ာယ္ တျခားအဖဲြ႕အစည္းတိကလည္း ရဟိေရ အခ်က္အလက္တိကို လုိက္လို႕ အေရးႀကီးေရ ရြာတိကုိ ဦးစားပီး ကူညီပီးနိန္ကတ္ပါေရ။ အထူးသျဖင့္ မုန္တုိင္းခံျပည္သူတိထဲက အေခ်တိ၊ ကုိယ္၀န္ေဆာင္တိကိုလည္း လုိအပ္ေတ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မွဳတိကို တတ္ႏိုင္သေလာက္ ကူညီပီးနိန္ေရလုိ႕ ဆိုပါေရ။ ေယေကေလ့ လုိအပ္ခ်က္နန္႕ ပီးႏိုင္ေရ အကူအညီက မမွ်ျဖစ္နိန္တုန္းလို႕ ဆိုပါေရ။
ကုိယ္ခႏၶာက်န္းမာေရးကေတာ့ လတ္တေလာ ကုသလုိ႕ရေကေလ့ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ က်န္းမာေရးကေတာ့ အခ်ိန္ယူရပါဖို႕။ လူတုိင္းေရ သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္တစ္ခု က်ေရာက္တုိင္း အလြန္အမင္းစိတ္ဖိစီးမွဳဒဏ္ကို ခံရတတ္ပါေရ။ အထူးသျဖင့္ မိမိခ်စ္ခင္တြယ္တာေရ လူတစ္ေယာက္ေယာက္ဆံုးရွံဳးလားေက ရူးမတတ္ခံစားကတ္ရပါဖို႕။ ယင္းခံစားရေရလူတိထဲမွာေတာင္ အမ်ိဳးသမီးနန္႕ အရြယ္မေရာက္သိေရ အေခ်တိက ပိုစိုးရိမ္ရပါေရ။ ယင္းလူတိကုိ ႏွစ္သိမ့္ပီးဖို႕ အနားမွာ ျခံရံအားျဖည့္ပီးဖို႕ ေဆြမ်ိဳး၊ သငယ္ခ်င္းတိ လုိအပ္ပါေရ။ ေရရွည္ႀကည့္ရွဳေစာင့္ႀကည့္ပီးဖို႕ လုိအပ္ပါေရ။
၁၉၈၈ ခုႏွစ္က နယူးဇီလန္ႏိုင္ငံမွာလည္း ဘိုလာ(Bola) ဆိုေရ ဆုိင္ကလုန္းတစ္ခု တုိက္ခပါေရ။ ႏိုင္ငံ၏ စိုက္ပ်ိဳးေက်းလက္ေဒသတိကို ဒုကၡအႀကီးအက်ယ္ပီးခပါေရ။ မုန္တုိင္းတုိက္ျပီးလို႕ ၅ ႏွစ္အႀကာမွာ မုန္တုိင္းခံျပည္သူတိကို ျပန္လည္စစ္ေဆးႀကည့္ေရခါ ယင္းအထဲက ၁၂ ရာခုိင္ႏွဳန္းေရ ျဖစ္ရပ္လြန္စိတ္ဖိစီးမွဳ လကၡဏာရပ္တိကို ျပသနိန္ေရလို႕ဆိုပါေရ။ ၁၉၈၆ ခုႏွစ္က ျပဳလုပ္ခေရ ေလ့လာခ်က္တစ္ခုအရလည္း ပစၥည္းဥစၥာဆံုးရွံဳးမွဳ၊ မိမိခ်စ္ခင္သူ သီဆံုးမွဳတိေရ ခံစားရေရ အာရံုေႀကာ ခ်ိဳ႕ယြင္းအားနည္းလာမွဳ၊ မုန္တုိင္းလြန္စိတ္ဖိစီးမွဳတိနန္႕ တုိက္ရုိက္ဆက္စပ္နိန္ေရလုိ႕ ဆိုပါေရ။ နဂိုအေျခအေနကို ျပန္ေရာက္ဖို႕အတြက္ စိတ္ပိုင္းဆုိင္ရာ အားပီးမွဳ၊ လူက်င့္၀တ္ဆုိင္ရာ ေထာက္ပံ့မွဳ (moral support)တိအေပၚအမ်ားႀကီး မူတည္ေႀကာင္း ေဖာ္ျပထားပါေရ။ လူပုဂၢိဳလ္ကိုလုိက္လုိ႕ ယင္းဖိစီးမွဳကို တုန္ျပန္စြာ၊ ျပန္လည္ နလံထူစြာ ကလည္း ကြာျခားတတ္ပါေရ။ ယင္းအတြက္ေႀကာင့္ ေရရွည္ေစာင့္ႀကပ္ႀကည့္ရွဳလားဖို႕ လုိအပ္ပါေရ။
ပညာေရး
အစိုးရဘားဂ်တ္၏ ၃ ရာခုိင္ႏွဳန္းေလာက္ကိုပဲ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးအတြက္ သံုးေရ ဗမာႏုိင္ငံမွာ အဂုဆိုေက အနာမွာ ဒုတ္က် ျဖစ္ရပါပ်ာယ္။ စာသင္ေက်ာင္းတိ၏ ၅၆ ရာခုိင္ႏွဳန္းပ်က္စီးလားေရလုိ႕ သိရပါေရ။ အတန္းတင္စာေမးပဲြႀကီးကလည္း ေနာက္ႏွစ္လေလာက္ဆိုေက က်ပါဖုိ႕ပ်ာယ္။ မုန္တုိင္းခံျပည္သူတိအထဲမွာ အစိုးရိမ္ရဆံုးက အထက္မွာ ေျပာခေရပိုင္ အေခ်တိနန္႕ ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္တိပါ။ အေခ်အရြယ္မွာ ေအပိုင္ ေဘးအႏၱရာယ္ႀကီးတစ္ခုနန္႕ ႀကံဳလုိက္ရေက ယင္းအေခ်တိစိတ္ထဲမွာ trauma (လွ်ပ္တျပက္နာက်င္တုန္လွဳပ္စိတ္) ၀င္လားတတ္ပါေရ။ ယင္းပိုင္အေခ်တိကို ကူညီဖုိ႕က သူ႕သငယ္ခ်င္းတိနန္႕ ေျပးလႊားကဇတ္ျပီးေက traumaကို မိန္႕လားေအာင္ လုပ္ပီးစြာက အေကာင္းဆံုးပါ။ ယင္းပိုင္လုပ္ပီးႏုိင္ဖို႕အတြက္ ေက်ာင္းအေဆာက္အအံုတိက အေရးႀကီးပါေရ။
ေလာေလာဆယ္မွာ UNICEFနန္႕ အစိုးရ ပညာေရးဌာနရို႕ ပူးေပါင္းျပီးေက ယာယီစာသင္နိန္ရာ ၁၅၀ ကို ျပဳလုပ္ပီးထားေရလုိ႕ OCHAအစီရင္ခံစာအရ သိရပါေရ။ ႏိုင္ငံတကာ အန္ဂ်ီအုိတိကလည္း စာသင္ေက်ာင္း ၄၀ကို ေဆာက္လုပ္ဖို႕ အစိုးရပါးက ခြင့္ျပဳခ်က္ ရထားပ်ာယ္လုိ႕လည္း သိရပါေရ။ ရခုိင္သဟာယအသင္းကလည္း အစိုးေက်ာင္းမဟုတ္ေတ အျပင္ေက်ာင္းတိကို ရြာ ၆ ရြာမွာ ေဆာက္လုပ္ဖို႕ စီစိုင္နိန္ေရလုိ႕လည္း သိရပါေရ။ ယူနီဆက္ဖ္နန္႕ အစိုးရေပါင္းျပီးေက စိတ္ပိုင္းလူမွဳ သင္တန္းတိကို အစိုးရေက်ာင္းနန္႕ ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ေက်ာင္းတိက ဆရာတိကို သင္ႀကားပို႕ခ်လားဖုိ႕လို႕လည္း သိရပါေရ။
အျပင္ကလူတိ ဇာလုပ္ကတ္ဖုိ႕လဲ
ျပည္ပကို ေရာက္ဟိနိန္ေရ ရခုိင္သူရခုိင္သားတိကေတာ့ တတ္ႏိုင္သေလာက္ ေအကိစၥကို ကမၻာက မမိပေပ်ာက္မဟိလားေအာင္ ႀကိဳးစားကတ္ရဖို႕ျဖစ္ပါေရ။ ဂီရိသတင္းကို ေစာင့္ႀကပ္မွ်၀ီပီးလားကတ္ရဖို႕ ျဖစ္ပါေရ။ ရံပံုေငြရေအာင္ ရံပံုေငြရွာပဲြ၊ စ်ီးေရာင္းပဲြတိ ထပ္လုိ႕ လုပ္လားကတ္ရဖို႕ျဖစ္ပါေရ။ လိုအပ္ေတ ေငြ၏ ထက္၀က္ေလာက္ပဲ ရသိေရအတြက္ေႀကာင့္ တျခားႏိုင္ငံတိက လွဴလာေအာင္ တုိက္တြန္းကတ္ရဖို႕ ျဖစ္ပါေရ။ အခုေလာေလာဆယ္ထိ ကမၻာ့အခ်မ္းသာဆံုးႏိုင္ငံထဲက တစ္ႏိုင္ငံလည္းျဖစ္ေတ၊ အာသွ်ေဒသမွာ အလွဴအတန္းအႀကီးဆံုးလည္း ျဖစ္ေတ ဂ်ပန္က ေဒၚလာ ၅ သိန္းပဲ လွဴထားသိေရလုိ႕ သိရပါေရ။ ယင္းခ်င့္ေရ တျခား ႀသစေႀတးလ်၊ အေမရိကရို႕နန္႕ ယွဥ္လုိက္ေက ေကာင္းနည္းလြန္းနိန္ပါေရ။ ယင္းအတြက္ေႀကာင့္ ဂ်ပန္အစိုးရ၊ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနကို စာပို႕ကတ္ရပါဖို႕။ ယင္းပိုင္ပ်ာယ္ ေနာ္ေ၀း၊ ဆြီဒင္စေရ ႏိုင္ငံတိကိုလည္း စာပို႕ကတ္ရပါဖို႕။ သူရို႕ကူညီေကအျမတ္၊ မကူညီေက အရင္းပါ။
ခ်စ္စရာ့ ရကိၡတစိတ္နန္႕ မုန္တုိင္းခံျပည္သူတိအတြက္ဆိုေရ ဦးတည္ခ်က္ကို အရင္းတည္ပနာ အားလံုး၀ုိင္း၀န္းျပီးေက ဆက္လက္ႀကိဳးစားႀကည့္ကတ္ပါေမ။ ဒုကၡေရာက္ျပည္သူတိကို ကူညီသူအားလံုး စိတ္က်န္းမာ၊ ကိုယ္ခ်မ္းသာကတ္ပါစီ။
မွီျငမ္း
၁။ ျပည္တြင္းမွ ကူညီနိန္ကတ္သူတိ (Inside Sources)
၂။ Myanmar Information Management Unit (MIMU), http://www.themimu.info, accessed on December 24, 2010
၃။ Office for the Coordination of Humanitarian Affairs, United Nations, http://girirelief.net/wp-content/uploads/2010/12/OCHA-Report-10-November-30-2010.pdf, accessed on December 18, 2010
၄။ Mayo Clinic, Nutrition and Healthy Eating, http://www.mayoclinic.com/health/water/NU00283, accessed on December 22, 2010
၅။ Symptoms of Dehydration ,http://www.symptomsofdehydration.com/, accessed on December 22, 2010
၆။ Insel. Paul M.; Roth, Walton T.; Core Concepts in Health with Additional Readings from Georgia Institute of Technology, 10th Edition, Mc Graw Hill, New York, 2008.
၇။ Narinjara, Interview with General Secretary of Arakan League for Democracy (ALD) On His Recent Trip to the Affected Areas of Cyclone Giri and His Assistance to the Victims, http://www.narinjara.com/details.asp?id=2813, accessed on December 21, 2010
http://arakanscientia.blogspot.com/2010/11/blog-post_26.html?showComment=1293315013961#comment-c5412062761992697333
ဂီရိေလေဘး ဒုကၡသည္မ်ား ကူညီကယ္ဆယ္ေရး ေကာ္မတီ (ထိုင္း) သို႔၊ International Buddhis College (Ko Rat Campus) မွ၊ အလွဴေတာ္ေငြ ဘတ္ ငါးသိန္းလွဴဒါန္းခဲ့ျခင္းအတြက္၊ ေလေဘးကယ္ဆယ္ေရး အဖြဲ႔မွ ဂုဏ္ျပဳမွတ္တမ္းလႊာ ေပးအပ္ပြဲ အခန္းအနား တစ္ရပ္ကုိ၊ ၂၃.၁၂.၂၀၁၀ ေန႔တြင္၊ ၄င္းေကာလိပ္ တည္ရွိရာ ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ ခုိရပ္ျမိဳ့၌ ျပဳလုပ္က်င္းပခဲ့ျပီး၊
အခန္းအနားတြင္ ဂီရိေလေဘး ကယ္ဆယ္ေရ ေကာ္မတီ (ျပန္ၾကားေရ) ဆရာေတာ္ဦးကဝိႏၵမွ လုပ္ငန္းစဥ္ႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး ရွင္းလင္းတင္ျပကာ၊ နာယက ဆရာေတာ္ ဦးသုဝဏၰ မွ လွဴဒါန္းထားေသာ အလွဴေငြ ဘတ္ ငါးသိန္း အတြက္၊ ဂုဏ္ျပဳမွတ္တမ္းလႊာေပးအပ္ခဲ့ျပီး၊ IBC ေကာလိပ္ (ခိုရပ္)မွ၊ တာ၀န္ခံ က်န္းသွ်င္က လက္ခံရယူ ခဲ့ေၾကာင္း သတင္းရရွိပါသည္။
ရခုိင္ျပည္နယ္ ဂီရိေလေဘးသင့္ ေဒသမ်ားသို႕၊ ဂီရိေလေဘး ကယ္ဆယ္ေရး ေကာ္မတီ (ထိုင္း)မွ၊ က်ပ္ေငြ သိန္းတစ္ရာ့တစ္ဆယ္ႏွင့္ ညီမ်ွေသာ ဆန္ႏွင့္ အမိုးအကာမ်ား ေငြသာအလွဴမ်ား လွဴဒါန္းျပီးျဖစ္ျပီ။ ေနာက္ထပ္ ရရွိလာေသာ အလွဴေငြမ်ားျဖင့္၊ ပ်က္စီးသြား ေသာ တာတမံမ်ားကုိ ျပန္လည္ျပဳျပင္သြားမည္ ျဖစ္ ေၾကာင္း၊
ပါဝင္လွဴဒါန္းလုိေသာ ေစတနာရွင္မ်ား အေနျဖင့္ လူကိုယ္တုိင္ တုိက္ရုိက္ျဖစ္ေစ၊ ဘဏ္မွ တစ္ဆင့္ျဖစ္ေစ၊ ေအာက္ပါ လိပ္စာမ်ားသို႔ ဆက္သြယ္ လွဴဒါန္းႏိုင္ပါ ေၾကာင္း၊ ႏိုေဆာ္အပ္ပါသည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံ အလွဴခံရာဌာန ႏွင့္ ဘဏ္ အေကာင့္
Cyclone Giri Relief Committee of Thailand
Wat Talom, Charan 13,
Khlong Khwang, Phasi Charoen,
Bangkok 10160,Thailand
Bank account
Name - Phra Kaweinda
A/C No - 119-234694-4
Bank Name - Siam Commercial Bank, Thailand
သတင္းႏွင့္ ျပန္ၾကားေရးတာဝန္ခံမ်ား
Ven. Kundala,(+66-851235054,Email:venukundala2008@gmail.com)
Ven. Kavinda (+66-851663197, Email: kavi.inda@gmail.com)
Ven. Aloka (+66-894348411, Email: realsingle@gmail.cm)
Ven. Indobhasa(+66-850603342,Email: indobhasaa@yahoo.com)
Ven. Nanissara(+66-814919143, Email: nanissara@hotmail.com)
Ven. Nyanika(+66-835550824,Email: nyanika.2008@gmail.com